ئیمام ئەبو حەنیفە ڕەحمەتی خوای لێ بێت

زانای حەنەفی به نیوی حەسفەکی، نووسەری کتێبی (الدار) دەڵێت، من ته ریقه ت و ته سه ووف له ئەبو عەلی دەقاق، ئەویش لە ئەبی القاسم نەسرئابادی، ئەویش لە مەعروفی کەرخی، ئه ویش لە داودی تائی فێر بووە، لە ئیمامی ئەبو حەنیفه(رضی الله تعالی عنهم اجمعین) وە فێر بووە و هەموو ئەم زانایانە ئیقراریان بە فەزیلەت و گەورەیی زانست و تەقوای ئیمامی گەورە ئەبو حەنیفاوە کردووه

سەرچاوە:

کتێبی (درالمختار)، بەرگی یەکەم، (ج 1—43ص)  ، لەگەڵ پەراوێزی ئیبن عابدین.

 رئوف محمودزاده

امام تاج الدین السبکی ( رحمه الله تعالی)

(ئیمام تاج الدین سبکی) (ڕەحمەتی خوای لێ بێت) لە کتێبی (معید النعم ومبید النقم) لەژێر ناوونیشانی سۆفیاندا دەفەرموێت: سۆفیە ڕەزاو ڕەحمەتی خودایان لەسەر بێت، و خوای گەورە هەموومان لە بەهەشت لەگەل ئەوان کۆبکاتەوە

.

وتە و بۆچوونی پەرشوبڵاو لەسەریان هەیە کە زۆربەیان هۆکاری جەهل و نەزانینی ڕاستی و نەزانینی باوەڕی دروستی سۆفیگەری بووه و ئەوەش لەبەر ئەوەیە کە:

.

{متشبهین و لاساییکەرانی سۆفیگەری}، خۆیان بە جلوبەرگ و دەسەڵاتی سۆفیگەرییەوە پۆشیوە، نەزان و بێ ئاگان لە بنەماکانی سۆفیگەری و ئامانجەکانی.

.

 حەقیقەتی سۆفییە و سۆفیگەری بریتییە لە پەرستن و بەندایەتی خودا بە ئیخلاس و دووری له خۆبەزلزانین، هەروەها به سووک زانینی دونیا و  خۆنەویستی و تەرکی خوشی جیهان و شەهوەتەکانییەتی، چونکە سۆفیەکان زۆربەی کاتەکانیان لە پەرستنی دڵسۆزانەی خودا و بەدەستهێنانی فەزیلەتەکاندا بەسەر بردووە.

.

 (ئیمام تاج الدین سبکی) (ڕەحمەتی خوای لێ بێت) دوای پێناسەکردن و پشت ڕاستکردنەوەی سۆفیە باس لەوە دەکات کە خەڵکی سۆفیە بەڕاستی ئەهلی خودان و هەلکەوتووترین بەندەکانی خودان، خودا ڕەحم بە ئێمە و ئەوانیش بکات، کە بەڕاستی، بە یادکردنیان نیعمەت و بەرەکەت دەباریت.

.

وه به دووعا کردنیان خودا  نیعمەتەکانی من جومله غوفران و باران و نیعمەتەکانی تری خوی دەرژینیته سەر تەواوی بەندەکانی خوی یارەبی خودا لەوان و له ئیمەش رازی بیت و بمانبەخشیت. آمین برحمتک یا ارحم الراحمین

.

سەرچاوە:

1- کتاب معید النعم ومبید النقم تاج الدین سبکی ص 119 متوفی 771 ه ق

#سوفیه

رئوف محمودزاده

دوعاییکی گه وره

یەکێک لەو دوعایانەی کە بە خوێندنەوەی دەروازەکانی ئاسمان دەکرینەوە

حەزرەتی عەبدوڵڵا بن عومەر - خوا لێیان ڕازی بێت - دەفەرموێت:

لەگەڵ پێغەمبەری خودا (صلی الله تعالی علیه و آله و سلم) نوێژمان دەکرد لەناکاو کەسێک (هات) و وتی:

الله أَکْبَرُ کَبِیرًا، وَالْحَمْدُ لِله کَثِیرًا، وَسُبْحَانَ الله بُکْرَةً وَأَصِیلًا .

ئینجا پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم (دوای نوێژەکە) فەرمووی: کێ قسەکەری ئەم قسانە بوو؟ ئەو کەسە وتی: ئەوە من بووم ئەی پێغەمبەری خودا.

پێغەمبەری خودا صلی الله علیه وسلم ، فەرمووی: من بەم قسانە سەرم سوڕما، دەروازەکانی ئاسمانیان بۆ کرایەوە.

حەزرەتی عەبدوڵڵا بن عومەر خوا لێی ڕازی بێت دەفەرموێت: لەوەتەی ئەم قسانەی رسول الله م (صلی الله علیه وسلم) بیستووە ، هەرگیز ئەم دوعایەم تەرک نەکردووه

سەرچاوە:

کــانــال صــدای نــور تــصــوف

وەرگێر: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

نەزەری ئەولیای خودای گەوره

حەزرەتی شێخ ئەحمەدی جام (قدس الله سره) دەفەرموێت:

.

ئەگەر دۆستێک له دۆستانی خودا بە شارێک یان قەومێکدا تێپەڕێت که تووشی ناڕەحەتی و ئازارن، و به گوشەی چاوی نەزەری به حالی ئەم شاروو قەومه: بفەرموێت

_ هەر چەنده نەزەرەکەی حەقیقی بێت یان مەجازی_ (سبحان الله)

.

بە ئەندازەیەک کاریگەری هەیه، که عیباەدتی هەزار عابید و عالیم و قاری به سال ها  ئەم کاریگەریەی نابێت. ئینجا تو بەم نموونەیه مەقامی ئەولیای خودا بزانه چەنده و چونه.

.

له داستانی حەزرەتی لوت(علی نبینا و علیه الصلاه و السلام) تێبگه که یەک نەزەری ئەولیاءالله چ مەجازی بێت یان حەقیقی، چەنده و چونه؟

.

کاتی که زەمانی عەزابی قەومی لوت گەیشت؛ ئەوان بەس که زولم و سته میان لە حەزرەتی لوت کردبوو، لوت سەبری نەبوو تا بەیانی خور هەلبێت

کەوا بوو عەزابیان هات؛ خودای متعال فەرمووی:

"الیس الصبح بقریب" ئایا بەیانی نزیک نییە؟

.

هەر که کاتی عەزاب گەیشت؛ خودای گەوره به حەزرەتی لوتی فەرموو: هەسته لەگەل دوو کچەکەت له نیوقەومەکەت بچوه دەرەوه؛ و فەرمووی:   

« ولا یلتفت منکم احد» (که‌س له ئێوه لانه‌کاته‌وه و ئاوڕ نه‌داته‌وه‌)

.

نەکات که رەحم و بەزەیی بێته دلی یەکێک له ئیوه و منیش به خاتری دلی ئیوه له عەزابیان چاوپوشی بکەم. چونکه دووایی ئیوه پەشیمان  دەبنەوه.(سبحان الله الف مره)

 .

خلاصه المقامات- ابن علاءالملک جامی

.

اللهم صلی علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد

عدد ما فی علم الله صلاه دائمه بدوام ملک الله

سیفاتەکانی خێڵێک (گرووپێک) کە لە ئاخر زەمان دا دێن

هەمان گروپی سەلەفیەکان وەهابی و دواعشن

.

قال رسول الله ﷺ: یَأْتِی فِی آخِرِ الزَّمَانِ قَوْمٌ:

لە کۆتایی زەماندا خێڵێک یان گروپێک دێن.

ئەم تایبەتمەندیانەی خوارەوەیان هەیە

.

❶ حُدَثَاءُ الأَسْنَان.

گەنجانی کەم تەمەنی بێ ئەزموون

❷  سُفَهَاءُ الأَحْلاَمِ

ناژیر و نەزان و بی زانستن

.

❸ یَقُولُونَ مِنْ خَیْرِ قَوْلِ البَرِیَّةِ

باشترین فەرموودەکانی پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم دەگێڕنەوە.

.

❹ یَقْرَءُونَ الْقُرْآنَ لَا یُجَاوِزُ حَنَاجِرَهُم.

قورئان دەخوێننەوە لەکاتێکدا لە قوڕگیان دانابەزێت. واتا عەمەلی پێ ناکەن و کاریگەری و تێگەیشتنیان لە ماناکانی قورئاندا نییە

.

❺ یَقْتُلُونَ أَهْلَ الإِسْلاَمِ

خەڵکی مسوڵمان دەکوژن و بە دوای کوشتن و کافر کردنی موسڵماناندا دەگەڕێن

.

❻ وَ یَدَعُونَ أَهْلَ الأَوْثَان

بتپەرستان و موشریکەکان لەلای ئەوان ئازادن

(واتە مامەڵە لەگەڵ کافر و موشریکەکان دەکەن و تەنها سەرنجیان لەسەر دوژمنایەتی لەگەڵ ئومەتی ئیسلامدایه).

.

❼ یَخْرُجُونَ عَلَى حِینِ فُرْقَةٍ مِنَ النَّاس

دەستوەردان لە چارەسەرکردنی ناکۆکییەکانی موسڵمانان دەکەن به لام ئاگری ناکۆکییەکان زیاتر دەکەن

.

❽ تَحْقِرُونَ صَلاَتَکُمْ مَعَ صَلاَتِهِمْ وَصِیَامَکُمْ مَعَ صِیَامِهِمْ وَعَمَلَکُمْ مَعَ عَمَلِهم

ئەوان نوێژەکەت بەرانبەر بە نوێژەکەیان بی نرختر دەبینن ، ڕۆژووەکەت بەرانبەر بە ڕۆژووەکەیان بی نرختر و کردارەکانت بەرانبەر بە کردارەکانیان بی نرختر دەبینن

.

❾ یَتَعَمَّقُونَ فِی الدِّینِ حَتَّى یَخْرُجُوا مِنْه

لە وردەکارییەکانی ئاینیدا زۆر قووڵ دەبنەوە یان توند و تیژن تا ئەو ڕادەیەی کە لە دین وەدەردەکەون

.

❿  یَخْرُجُونَ عَلَى خَیْرِ فِرْقَةٍ مِنَ النَّاسِ                                             

هەمیشە لەگەڵ باشترین کەسەکاندا له شەڕدان و قشقەڕه و گاڵەگاڵ دەکەن

.

⓫ یَدْعُونَ إِلَى کِتَابِ اللَّهِ وَلَیْسُوا مِنْهُ فِى شَىْءٍ

دروشمی ئەوان کتێبی خوایە، بەڵام دوورن لە قورئان.

.

⓬ انْطَلَقُوا إِلَى آیَاتٍ نَزَلَتْ فِی الکُفَّارِ، فَجَعَلُوهَا عَلَى المُؤْمِنِینَ

ئەو ئایەتانەی لەسەر کافرەکان و دژی کافرەکان دابەزیون بەسەر موسڵماناندا هاوڕێکی دەکەن.

.

⓭ یَقْبِضُ العِلْمَ بِقَبْضِ العُلَمَاءِ، حَتَّى إِذَا لَمْ یُبْقِ عَالِمًا اتَّخَذَ النَّاسُ رُءُوسًا جُهَّالًا

زۆربەیان لە خۆیانەوە زانست فێر دەبن و لە هیچ زانایەک فێر نابن و گەورەکانیان نەزانن.

.

⓮ فَسُئِلُوا فَأَفْتَوْا بِغَیْرِ عِلْمٍ فَضَلُّوا وَأَضَلُّوا.

ئینجا پرسیاریان لێکرا بێ ئاگاداری به بێ زانست فەتواتان دا و بەلاڕێدا چوون و کەسانی تریشتان بەلاڕێدا برد

 .

اللَّهُمَّ إنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ عِلْمٍ لا یَنْفَعُ؛ وَمِنْ قَلْبٍ لا یَخْشَعُ

اللهم صلی علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد عدد ما فی علم الله صلاه دائمه بدوام مُلْک الله

.

وەڕگێران و ئاماده کردنی: عبدالرئوف محمودزاده