بیاره شریفه
آرشیو نوشته های منبیاره شریفه
آرشیو نوشته های من
دوعاییکی گه وره
یەکێک لەو دوعایانەی کە بە خوێندنەوەی دەروازەکانی ئاسمان دەکرینەوە
حەزرەتی عەبدوڵڵا بن عومەر - خوا لێیان ڕازی بێت - دەفەرموێت:
لەگەڵ پێغەمبەری خودا (صلی الله تعالی علیه و آله و سلم) نوێژمان دەکرد لەناکاو کەسێک (هات) و وتی:
الله أَکْبَرُ کَبِیرًا، وَالْحَمْدُ لِله کَثِیرًا، وَسُبْحَانَ الله بُکْرَةً وَأَصِیلًا .
ئینجا پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم (دوای نوێژەکە) فەرمووی: کێ قسەکەری ئەم قسانە بوو؟ ئەو کەسە وتی: ئەوە من بووم ئەی پێغەمبەری خودا.
پێغەمبەری خودا صلی الله علیه وسلم ، فەرمووی: من بەم قسانە سەرم سوڕما، دەروازەکانی ئاسمانیان بۆ کرایەوە.
حەزرەتی عەبدوڵڵا بن عومەر خوا لێی ڕازی بێت دەفەرموێت: لەوەتەی ئەم قسانەی رسول الله م (صلی الله علیه وسلم) بیستووە ، هەرگیز ئەم دوعایەم تەرک نەکردووه
سەرچاوە:
کــانــال صــدای نــور تــصــوف
وەرگێر: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده
نەزەری ئەولیای خودای گەوره
حەزرەتی شێخ ئەحمەدی جام (قدس الله سره) دەفەرموێت:
.
ئەگەر دۆستێک له دۆستانی خودا بە شارێک یان قەومێکدا تێپەڕێت که تووشی ناڕەحەتی و ئازارن، و به گوشەی چاوی نەزەری به حالی ئەم شاروو قەومه: بفەرموێت
_ هەر چەنده نەزەرەکەی حەقیقی بێت یان مەجازی_ (سبحان الله)
.
بە ئەندازەیەک کاریگەری هەیه، که عیباەدتی هەزار عابید و عالیم و قاری به سال ها ئەم کاریگەریەی نابێت. ئینجا تو بەم نموونەیه مەقامی ئەولیای خودا بزانه چەنده و چونه.
.
له داستانی حەزرەتی لوت(علی نبینا و علیه الصلاه و السلام) تێبگه که یەک نەزەری ئەولیاءالله چ مەجازی بێت یان حەقیقی، چەنده و چونه؟
.
کاتی که زەمانی عەزابی قەومی لوت گەیشت؛ ئەوان بەس که زولم و سته میان لە حەزرەتی لوت کردبوو، لوت سەبری نەبوو تا بەیانی خور هەلبێت
کەوا بوو عەزابیان هات؛ خودای متعال فەرمووی:
"الیس الصبح بقریب" ئایا بەیانی نزیک نییە؟
.
هەر که کاتی عەزاب گەیشت؛ خودای گەوره به حەزرەتی لوتی فەرموو: هەسته لەگەل دوو کچەکەت له نیوقەومەکەت بچوه دەرەوه؛ و فەرمووی:
« ولا یلتفت منکم احد» (که‌س له ئێوه لانه‌کاته‌وه و ئاوڕ نه‌داته‌وه)
.
نەکات که رەحم و بەزەیی بێته دلی یەکێک له ئیوه و منیش به خاتری دلی ئیوه له عەزابیان چاوپوشی بکەم. چونکه دووایی ئیوه پەشیمان دەبنەوه.(سبحان الله الف مره)
.
خلاصه المقامات- ابن علاءالملک جامی
.
اللهم صلی علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد
عدد ما فی علم الله صلاه دائمه بدوام ملک الله
سەرنجتان بۆ بەشێک لە ئایەتەکانی قورئان ڕادەکێشین
سەرنجتان بۆ بەشێک لە ئایەتەکانی قورئان ڕادەکێشین کە لێیەوە حەقیقەت وجەوهەری قورئان تێبگەین:
.
ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین.(2/2)
ئه‌و قورئانه کتێبێکه هیچ گومانێکی تێدا نیه، (که له لایه‌ن خوای په‌روه‌ردگاره‌وه ڕه‌وانه کراوه به جبره‌ئیلدا بۆ پێغه‌مبه‌ر )(صلی الله علیه وسلم) که مایه‌ی ڕێنمووی و سه‌رچاوه‌ی هیدایه‌ته بۆ خواناسان و پارێزکاران
.
شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن هدی للناس و بینات من الهدی و الفرقان.(185/2)
مانگی ڕه‌مه‌زان (ئه‌و مانگه‌یه) که قورئانی تیادا هاتۆته خواره‌وه، له‌کاتێکدا ئه‌م قورئانه ڕێنموویی به‌خشه به خه‌ڵکی و به‌ڵگه‌ی زۆری تیادایه، له ڕێنموویی و جیاکردنه‌وه‌ی ڕاست و ناڕاست و حه‌ق و ناحه‌ق
.
ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم.(9/17)
به‌ڕاستی ئه‌م قورئانه هیدایه‌ت به‌خشه بۆ چاکترین ڕێگه‌و ڕێبازو به‌رنامه، مژده‌یش ده‌دات به‌و ئیماندارانه‌ی که کارو کرده‌وه چاکه‌کان ده‌که‌ن که بێگومان پاداشتی زۆرو بێ سنوور چاوه‌ڕێیانه.
.
و لقد صرّفنا فی هذا القرآن لیذکروا و ما یزیدهم الا نفورا.(41/17)
سوێند به خوا به‌ڕاستی ئێمه له‌م قورئانه‌دا به چه‌نده‌ها شێوه له هه‌موو مه‌به‌سته‌کان دواوین تا بیربکه‌نه‌وه‌و یاداوه‌ری وه‌ربگرن، که‌چی قورئان بۆ خوانه‌ناسان ته‌نها دووره په‌رێزی نه‌بێت هیچی تریان بۆ زیاد ناکات.
.
و ننزل من القرآن ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین و لا یزید الظالمین الا خسارا.(82/17)
ئێمه له قورئان ئایه‌ت و سووره‌تانێک داده‌به‌زێنین، که ببێته هۆی شیفاو چاره‌سه‌ر بۆ نه‌خۆشیه ده‌روونی و جه‌سته‌ییه‌کان هه‌روه‌ها ڕه‌حمه‌ت و میهره‌بانیش، بۆ ئیمانداران، بۆ سته‌مکارو خوانه‌ناسانیش ته‌نها زیادکردنی زه‌ره‌رو زیان نه‌بێت هیچی تر نی یه، هیچ به‌هره‌و سوودێکی لێ نابه‌ن.
و انک لتلقی القرآن من لدن حکیم علیم.(6/27)
{ئه‌ی محمد (صلی الله علیه وسلم)} به‌ڕاستی تۆ له‌لایه‌ن زاتێکی داناو زاناوه قورئان فێر ده‌کرێیت و پێت ده‌ردرێت.
اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد بعدد نعمک یا الله
مترجم: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده
بۆچی ئیسلام ڕێگە نادات ئافرەتان وەک پیاو، فرە مێردیان هەبێت
ئەی خوایه له کارت سەری زانا گیژه
سُبْحَانَکَ لاَ عِلْمَ لَنَا إِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّکَ أَنتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ
بۆچی ژنان ناتوانن لە یەک کاتدا چەندین مێردیان هەبێت؟
زۆرێک لە خاتوونەکان ئەم پرسیارە دەکەن، بەڕاستی بۆچی؟
بۆچی ئیسلام ڕێگە نادات ئافرەتان وەک پیاو، فرە مێردیان هەبێت
ئایا ئەمە جیاکارییە بەرامبەر بە ئافرەتان؟
ئەگەر وەڵامێکی زانستی تان دەوێت بیخوێننەوە
له زانستی (ژێنێتیک)دا دەرکەوتووە کە لە ئیسلامدا نهێنی شاراوە بۆ فرەژنی هەیە، کە لەم لێکۆڵینەوەیەدا دەرکەوتووە
بۆچی پیاو دەتوانێت لە یەک کاتدا چەند ژنی هەبێت؟ بەڵام ژن ناتوانێت لە یەک کاتدا چەند مێردی هەبێت؟
پسپۆرێکی جولەکە تایبەت بە جینات(ژێنێتیک) و دووگیانی دەڵێت: ئافرەتی موسڵمان پاکترین ئافرەتە لەسەر هەسارەی زەوی
پرۆفیسۆر ڕۆبەرت گیلهام، سەرۆکی کۆلێژی ئەلبێرت ئەنیشتاین کە خاوەندارێتی هی جوولەکەکانە و شارەزای زانستی تایبەت به (ژێنێتیک)ه، بە فەرمی موسڵمانبوونی خۆی ڕاگەیاند، و تەنها لەبەر یەک هۆکار
زانین و دۆزینەوەی حەقیقەتێکی زانستی و موعجیزە بێهاوتاکەی قورئانی پیرۆز، بەهۆی سنوردارکردنی ماوەی جیابوونەوە بۆ ئافرەتان، کە بۆ ماوەی سێ مانگە بە جۆرێک دونیای مۆدێرن و هەموو زانستە پێشکەوتووەکانی سەرسام کرد تێوەڕیکی سەرسوڕهێنەر و سەلمێنراوی زانستی بە ناو(بەرهەمی پیاو)
وەسفێکی زیاتر :
سپێرمەکانی پیاو ٦٢ جۆر پرۆتینی تێدایە، ئەم پرۆتینانە لە کەسێکەوە بۆ کەسێکی تر جیاوازن، هەروەک چۆن پەنجەمۆری هەر کەسێک جیاوازە، پەنجەمۆرەکانی هەر کەسێک تایبەتە بەوکەسه
ئەوەوەک چیپێکی ئەلیکترۆنی وایە کە هەر کەسێک چیپی تایبەتی خۆی هەڵدەگرێت.
جەستەی ژن کۆمپیوتەرێک به هەموو کەرەستەی پێویست له ناوەوەی خۆی
هەڵدەگرێت, و ئەم کۆمپیوتەرە زانیاری چیپی ئەو پیاوە تۆمار دەکات کە پەیوەندی لەگەڵدا دەکات
ئەگەر ئەم ئافرەتە یەکسەر دوای جیابوونەوەی هاوسەرەکەی شووی بە پیاوێکی تر کرد، یان ئەگەر لە یەک کاتدا چەند چیپێک بە کۆمپیوتەرەکەوە بەسترابوو
ئەمەش وەک ڤایرۆسێکی گەورە وایە کە هاتۆتە ناو ئەم کۆمپیوتەرە، هەر بۆیە ئەم ئافرەتە تووشی تێکچوونی هۆرمۆنی و دەروونی و نەخۆشی جۆراوجۆر دەبێت .
پرۆفیسۆر ڕۆبەرت بەشێوەیەکی زانستی سەلماندی کە یەکەم سوڕی مانگانە (ماوەی مانگانە) دوای جیابوونەوە(طلاق) 32% بۆ 35%، دووەم سوڕی مانگانە 67% بۆ 72%، و سێیەم سوڕی مانگانە 99.9% دەبێتە هۆی لەدەستدانی سپێرم و زانیارییەکانی میردی ئەو ژنه
ئینجا منداڵدانی ژنەکە دوای سێ سوڕی مانگانە لە هەموو شوێنەواری ڕابردوو پاک و خاوێن دەکرێتەوە و ئامادەیە بۆ وەرگرتنی چیپێک و شوێنەواری زانیاری نوێ، ئەو کاتەش هیچ زیانێک به ژنەکە ناگات
بۆیە دەبینین ئەو ئافرەتانەی زیناکار و بێ ئەخلاقن تووشی نەخۆشیی سەختی جۆراوجۆر دەبن، ئەمەش بەهۆی کاریگەری تێکەڵبوونی سپێرمە جیاوازەکانە لە یەک کاتی تایبه ت بۆ چەند پیاو
وە سەبارەت بە ژنانی بێوە، بۆ نمونە مێردەکەی مردووە، پێویستە بۆ نەهێشتنی کاریگەری سپێرمی میرده که ی ماوەکه درێژتر بێت ، ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە دڵتەنگی دەبێتە هۆی ئەوەی کاریگەری پیاوەکە بە شێوەیەکی بەهێزتر جێگیرتر بێت، و هەر بۆیەش هۆکارەکەی ئەوەیە کە پێویستی بە ماوەیەک هەیە کە خودای گەورە لە قورئانی پیرۆزدا دەڵێت (أربعه أشهر و عشرا) (چوار مانگ و دە روژ) تا کەوتنی کاریگەری پیاوەکە بە تەواوی ئەنجام دەدرێت.
دامەزراندنی ئەم تێوەڕه وایکرد ئەم زانا گەورەیە ڕوو لە لێکۆڵینەوەی زیاتر و باشتر بکات.
ئەم زانایە بڕیاریدا تاقیکردنەوەیەک ئەنجام بدات، بۆیە گەشتێکی کرد بۆ ناوچەیەک لە ئەمریکا کە زۆربەی دانیشتووانی موسڵمانن، لە تاقیکردنەوەکەدا دەرکەوت کە ئەوان تەنها شوێنەواری سپێرم و زانیاری مێردەکانیان هەڵدەگرن
وە ئەمەش لەم نێوەندەدا لە ناوچەیەکی تری ئەمریکا کە خەڵکەکەی بەناو ڕۆشنبیر و بیرمەندی ئازاد و شوێنکەوتووی ئازادی سێکسین
ئەم تاقیکردنەوە دەریخست کە ژنان شوێنەواری سپێرمی پیاوانی زۆر لەگەڵ خۆیان هەڵدەگرن، لە دوو بەرهەمەوە بۆ سێ بەرهەم.
وە ئەم ڕاستییە لە ڕادەبەدەر تاڵ بوو کاتێک ئەم زانایە خۆی ئەم تاقیکردنەوەی لەسەر ژنەکەی ئەنجامدا و بۆی دەرکەوت کە سێ سپێرمی پیاوان لەگەڵ خۆیدا هەڵدەگرێت (واتە پەیوەندی لەگەڵ سێ کەس لە یەک کاتدا).
بەو هەموو شیکردنەوانە، قەناعەتی پەیا کردوه که به دڵنیاییه وه ئیسلام تاکە ئایینە کە پاکی و پارێزکاری، و سەرپەرشتی کردنی ژن و پەیوەندییە تەندروستەکانی لەگەڵ کۆمەڵگادا گەرەنتی دەکات ، هەروەها ژنی موسڵمان پاکترین ژنە لەسەر هەسارەی زەوی
ئازیزان ئەم توێژینەوە زانستییە بەشێکی بچووکە لە زانستە بێکۆتاکانی قورئانی پیرۆز و هەر ڕۆژێک کە تێدەپەڕێت پەردەی نوێ لە زانستە بێ هاوتاکانی قورئان لادەبرێت
بۆئەوەی ئەوانەی ئیسلام بە بەربەستی پێشکەوتن و موسڵمانان بە کونه پەرست و دوا کەوتوو ناودەبەن، یان ئیسلام بە سنووردارکردنی ژنان دەزانن، دەڵێن ئیسلام ڕێزی لە مافی ژنان نەگرتووە ، بزانن کە ئیسلام کامڵترین دینه و ژنانی موسڵمان کامڵترینن
تکایە ئەم فەرمانە ئیلاهییە چەندین جار بخوێننەوە و بیگوازنەوە بۆ کەسانی تر تا ئەم گومانە تاریکه، ڕوون بێتەوە . بە شێوەیەکی بەرفراوان بڵاوی بکەنەوە
سەرچاوە: کەناڵی تەلەگرامی مامۆستا عبدالحمید مومنی
وەرمگێڕاوه بۆ زمانی کوردی
مترجم: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده
چیروکی ذوننونی میسری و جووتیاری گاور
بسم الله الرحمن الرحیم و صل الله علی النبی محمد و آله بعدد معلوم لک یا الله
خواناسی گەورە ذوننونی میسری خوا لێی ڕازی بێت فەرموویەتی:
لە گەشتێکدا بووم, له سارایێکی بەرپان که پڕ بوو لە بەفر، گاوریکم بینی بەپەڕۆیێکی گەورە خۆی پوشاندبوو، به سارای پڕبەفردا دەڕویشت و تۆوی هەرزنی دەچاند
ذوننون فەرمووی: ئەی جووتیار چ تۆوێک دەچێنی؟
وتی : باڵندەکان هەرزن پەیا ناکەن بو خواردن، من تۆو دەچێنم بۆ ئەوەی ئەم تۆوە گەشە بکات و خوای گەورە ڕەحمم پێ بکات.
وتم : ئەو تۆوەی کە کەسێکی نامۆ دەیچێنێت - گاورێک - خودا قبوڵی ناکات
گاور وتی: ئەگەر قبوڵی نەکرد خۆ دەبینێت من چی دەکەم
وتم: بەڵێ دەبینێت
گاور وتی: بینینی ئەو بۆ من تەواوه
ئینجا ذوننون وتی: کە چوومە حەج، ئەو گاورەم لە تەواف بینی، وه کوو عاشقیکی دڵ سووتاو __
وتی: (یا أبالفیض) ئەی ذوننون ! بینیت که بینی(خودا بینی) قبوڵیشی کرد؟ ئەو تۆوەش گەشەی کرد بۆ باڵندەکان و خودا نیعمەتی ئاشنایی پێ بەخشیم و ئاگاداری کردمەوە, و بانگهێشتی کردم بۆ ماڵەکەی خۆی؟
ذوننون بەو قسانه هاته جۆش و خرۆش و وتی: خوایە تۆ بەهەشتێک بە مشتێک هەرزن به هەرزان دەفرۆشیت بە گاورێکی چل ساڵان؟
مژدەدەرێک ده نگی هات: که خودای گەوره هەرکەسێک بانگ کات، بە هۆکار نیە، هەرکەسێش دەرکات، بە هۆکار دەری ناکات
ئەی ذوننون ئاسوودە به که (هه‌رچی بیه‌وێت ئه‌نجامی ده‌دات) به بەراوردی عەقڵی تو کارەکە ڕاست نابێت
لە فارسییەوە وەرمگێڕاوە