پێناسەی سۆفیگەری

پێناسەیەکی زۆر بۆ سۆفیگەری هەبووە،که گەیشتۆتە هەزار پێناسە و ئێستا هەندێکیان دەخەینەڕوو: 

شێخ مەعرووفی کەرخی (خودا لێی رازی بێت) کە (کۆچی دوایی کردووە له 200ی کۆچی) دەفەرموێت: " سۆفیگەری بریتییە لە بەدەستهێنانی حەقیقەت (گەیشتن بە حەقیقەت) و وازهێنانە لە هیوا بەو شتانەی کە بەدەست خەڵکەوەیە

(عوارف المعارف سهروردی، ص 41)      

شێخ ئەبو سولەیمانی دارانی (خودا لێی رازی بێت) دەفەرموێت: ساتەکان بۆ سۆفییەک دێت کە جگە لە خودا کەس نازانێت، سۆفیش لەگەڵ خودایە لە بارودۆخێکدا کە جگە لە خودا کەس نازانێت. ([تذکره، ج1، ص233.)

ابوتراب نخشبی (خودا لێی رازی بێت) کە له (٢٤٥ی کۆچی) کۆچی دوایی کردووە دەفەرموێت: سۆفی ئەو کەسەیە کە بە هیچ شتێک بێزار و خەمبار نابێت؛ و هەموو شتێک لە ڕێگەی ئەوەوە پاک و پاڵاوتە دەبێت؛ (عوارف المعارف، ص43)

بشری حافی (خودا لێی رازی بێت) (١٥٠-٢٢٥ کۆچی) دەفەرموێت: سۆفی کەسێکە دڵی پاک بێتەوە.

سوڵتان العارفین بایەزیدی بەستامی (خودا لێی رازی بێت) (١٨٨-٢٦٦ کۆچی) دەفەرموێت: سۆفیەکان منداڵانێکن کە لە باوەشی حەق دان.

ئەبو یەعقوب سووسی (خودا لێی رازی بێت) دەڵێت: سۆفی ئەو کەسەیە کە ئەگەر هەموو شتێکیشی لەدەست بدات، دڵتەنگ نابێت و لە ڕێگای گەیشتن بە ئامانجەکەی بێزار نابێت.

اللهم صلی علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد عدد ما فی علم الله بدوام ملک الله

وەرگرتنی تەریقەتی نەقشبەندی

هاندانی درێژەدان بە زیکری ئیلاهی

بۆ وەرگرتنی تەریقەتی نەقشبەندی بە قەڵەمی

حەزرەتی ئیمامی ڕەبانی ڕەحمەتی خوای لێ بێت.

.

پوختە                                

ژیربە و ئاگاداربە کە بەختەوەری تو، بەڵکوو بەختەوەری هەموو مرۆڤایەتی و ڕزگاری هەمووان، لە یادی الله دایه.

.

بۆ یەکێک لە مناڵەکانی میر محەمەد نوعمان بەدەخشی لە هاندانی بەردەوامی زیکری ئیلاهی ـ جَلَّ سُلْطَانَه ـ و دڵگەرم کردنی بۆ گرتنەبەری شێوازی نەقشبەندییە ـ قَدَّسَ اللهُ تَعَالَی اَسْرَارَهُمْ ـ بەخستنەڕووی شێوازی زیکر و... وَ ماَ یُنَاسِبُ ذَلِکَ.

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیْمِ اَلْحَمْدُللهِ رَبِّ الْعَالَمِیْنَ وَ الصَّلَوةُ وَ السَّلاَمُ عَلَی سَیِّدِ الْمُرْسَیْنَ وَ آلِهِ الطَّاهِرِیْنَ اَجْمَعِیْنَ.

ژیربە و ئاگاداربە کە بەختەوەری تو، بەڵکوو بەختەوەری هەموو مرۆڤایەتی و ڕزگاری هەمووان، لە یادی الله دایه ـ جَلَّ سُلْطَانَه ـ تا دەتوانرێت هەموو کاتەکان لە زیکری خودا ـ جَلَّ سُلْطَانَه ـ دا نوقم بکەن  و بۆ ساتێکیش ئیجازەی پشتگوێخستن به خۆتان مەدەن

.

للهِ سُبْحَانَهُ اَلْحَمْدُ وَ الْمِنَّةُ_ کە بەردەوامبوونی زیکر لە تەریقەتی حەزەراتی (خواجگان) ـ قَدَّسَ اللهُ تَعَالَی اَسْرَارَهُمْ ـ لە سەرەتاوە گونجاو دەکرێت و لە ڕێگەی اندراج النِّهَایَةِ فِی الْبِدَایَةِ  بەدەست دێت؛ 

بۆیەهەڵبژاردنی ئەم تەریقەته کە پلەبەرز و شەرەفمەندە، گونجاوتر و باشتره بۆ سالک، بەڵکو واجب و پێویستیشە؛ کەواتە واجبە لەسەر ئێوە کە سەرنجتان بە تەواوی لەسەر گەورەکانی ئەم تەریقەته بەرزە چڕ بکەنەوە و له مورشدی خوتان داوای هیممەت و بەردەوامبوون لەسەر ریگەتان بکەن.  

سەرەتا هیچ بژاردەیەکی تر نییە جگە لە زیکر کردن پێویستە سەرنجی دڵی سنەوبەری بدەیت، کە وەک خانەیەک وایە، مەڵهەمی دڵی ڕاستەقینە و ناوی پیرۆزی "الله" بخەیتە ناو ئەو دڵە و لەم کاتەدا، بە ئەنقەست هیچ بەشێکی جەستە مەجوڵێنە، تەرکیز لەسەر دڵ بکە و لە خەیاڵتدا ژیان بە ڕووخساری دڵ ببەخشە، و پێیەوە گرێ مەبە، چونکه مەبەست دڵه نەک ڕووخساری دڵ.

اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد

عدد ما فی علم الله صلاه دائمه بدوام ملک الله

لەبیرنەکردنی گوناه

بسمه سبحانه و تعالی

سوهەیلی کوری عەبدوڵڵا (رح) دەفەرموێت: تەوبە بریتییە لە لەبیرنەکردنی گوناهەکەت.

شێخ جونەیدی بەغدادی (رح) دەفەرموێت: تەوبە بریتییە لە لەبیرکردنی گوناهی خۆت.

هەریەکەیان ئاماژە بە دۆخێکی دیاریکراو دەکەن. سۆهەیل ئاماژەیە بۆ بارودۆخی موریدەکان و شێخ جونەید ئاماژەیە بۆ تەوبەی ئەو زانایانەی کە بەهۆی زاڵبوونی زیکر لە دڵیاندا ناتوانن گوناهەکانیان بیربکەنەوە.

اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد

عدد ما فی علم الله صلاه دائمه بدوام ملک الله

شەریعەت و فەلسەفە

بسمه سبحانه و تعالی

خوێندنەوەی ئەم بابەته زۆر گرینگه

.

ئیمام ئەبو ئیبراهیم بن محمد بوخاری، شیکەرەوەی کتێبی {التعرّف لمذهب التصوّف} دەنووسێت:

کۆدەنگی ئەم تەریقەتە (سوفیە) ئەوەیە کە هەرچی خودای متعال لە کتێبەکەیدا ئەرکی سەرشانی بەندەکانی کردووه وە هەرچی پێغەمبەر (صلى الله علیه وسلم) واجبی کردبێت ئەوە ئەرکێکی واجبە و پێویستە بۆ دانا و ژیرەکان و هەموو مسولمانان که نابێت لە فەرزەکان بوەستن و بە هیچ شێوەیەک ڕێگەی پێنادرێت تەمبەڵی بکرێت ، تەنانەت ئەگەر پیاوچاکیش بێت ، یان پارێزەرێک یان عارفێک بێت. هەرچەنده تەواوی پلە و پایەکانی تەسەووفی بەدەست هێنابێت یان ئەگەر به بالاترین دەرەجەی ئیجتهادیش گەیشتبێت.

مانای ئەم وتەیە کە باسمان کرد ئەوەیە کە بەندە نابێت ڕەوشتەکانی شەریعەتی ئیسلام لەدەست بدات لە هەر بارودۆخێکدا.    

لە (ئەسرار التوحید) دا باس لەوە کراوە: " شێخی ئێمە ئەبو سەعید قدّس‌الله روحه العزیز فەرموویەتی "هەرچیمان خوێندبوویەوە و بینیبوومان، بیستبێتمان یان  نووسراوه بووبێت لەو کردارانەی کە رسول الله(صلی الله علیه وسلم) کردبێتی یان فەرمووبێتی ، ئێمە هەموومان جێبەجێ کردووه و هەروەها خوو و شێوازی هەموو شێخەکان ئاوابووه. وە بە درێژایی تەمەنیان، پەیڕەوی لە نەریتی پێغەمبەر (صلی الله علیه وسلم) و سوننەت و زیکر و عیبادەتی ئەویان واجب کردووە لەسەر خۆیان  

لە کتێبی (مرصاد العباد‌)دا لە شێخ نەجمەدین ڕازیەوە خوێندمانەوە: " لێرەدا  فەیلەسوفەکان بە هەڵەدا چوون... کە ناچار نەبوون گوێڕایەڵی پێغەمبەران بن... پێیان وابوو هەموو شتێک عەقڵە... ئەوان نەیاندەزانی کە لە دەرەوەی عەقڵ ئامرازی تر هەن کە مرۆڤ هەزار جار لە عەقڵ بەرزتر دەکەنەوە . وەکوو (دل و سرّ و روح و خفیّ و اخفی) ئەم ئامێرانە بە عەقڵ تێناگەن، هەروەها بە عەقڵیش ناچێنرێت، چونکە خودی عەقڵ توانای تێگەیشتن لە خۆی نییە و لە خۆیدا پەککەوتە و نەخۆشە.

چونکە ئەم ڕستەیە، پێویستیان بە دکتۆرێکی شه رعی هەیە، بۆ ئەوەی بتوانن بە پێی یاسای لەم وتەیە دەردەکەوێت کە: وەک چۆن چرایەک پێویستی بە ڕۆن هەیە بۆ ئەوەی بە داگیرساوی بمێنێتەوە، پاراستنی ئیمانیش پەیوەستە بە کردەوە و جێبەجێکردنی ڕێساکانی شەریعەتەوە، وە وازهێنان لە کردەوەکان هاوتایە لەگەڵ کوژاندنەوەی چرای ئیمان. چارەسەری هەر یەکێکیان بکەن، چونکە چاوی عەقڵی کۆمەڵێک چەوتیان بە چاوپۆشی خراپەکاری بەستووە، بێبەش بوون لە بینینی تایبەتمەندییەکانی شەریعەت و یاسای پێغەمبەران، بە گاڵتەجاڕی و بێڕێزیەوە سەیریان دەکرد و شانازییان بە پێشوازیی عەقڵ و سەرلێشێواوییەکەیەوە دەکرد

لە کتێبی "مصباح الهدایه‌ومفتاح الکفایه" لە نووسینی شیخ عزّالدّین‌محمود‌کاشانی ، هەروەها دەخوێنینەوە: "ئیمان وەک چرای فانووس وایە و کردار  وەک نەوت وایە" وەک چۆن ڕووناکی چرایەک بە یارمەتی ڕۆن زیاد دەکات و گەشاوەتر دەبێت، ڕووناکی ئیمانیش بە یارمەتی ڕۆنی کردەوه زیاد دەکات و گەشاوەتر دەبێت. لەم وتەیە دەردەکەوێت کە: وەک چۆن چرایەک پێویستی بە ڕۆن هەیە بۆ ئەوەی بە داگیرساوی بمێنێتەوە، پاراستنی ئیمانیش پەیوەستە بە کردەوە و جێبەجێکردنی ڕێساکانی شەریعەتەوە، وە وازهێنان لە کردەوەکانی شەریعەت هاوتایە لەگەڵ کوژاندنەوەی چرای ئیمان.

اللهم صلی علی سیدنا محمد و علی آل سیدنا محمد عدد مافی علم الله

صلاه دائمه بدوام ملک الله

121