ئارامگری

لە ئەنەسەوە )خوا لێی ڕازی بێت( هاتووە، ، پێغەمبەری خودا ﷺ دەفەرموێت:

هەرکاتێک خودا خێر و چاکەی بەندەیەکی بوێت، سزاکەی لە دونیادا خێراتر دەکات، ئەگەر خراپەی بەرامبەر بەندەیەک بوێت، ئەو لەگەڵ گوناهەکانیدا بە تەنیا جێی دەهێڵێت، تا لە ڕۆژی قیامەتدا حسابی بۆ دەکرێت، سزای دەدات.

.

پێغەمبەرﷺ دەفەرموێت: (گەورەیی پاداشت پەیوەستە بە گەورەیی بەڵا و هەرکاتێک خودای مەزن تایفەیێکی خۆش بوێت، تووشی ئازار و ناخۆشیان دەکات ؛ ئینجا هەرکەسێک ڕازی و سوپاسگوزار بێت، ڕەزامەندی خودای بەدەستهێناوە. وە هەرکەسێک نارازی و ناسپاس و تووڕە بێت، تووڕەیی و ناڕەزایی خودای بۆ خۆی کڕیوە.

ترمذی [(۲۳۹۸)]

اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آله و صحبه و سلم مادامت السماوات و الارض

.ئارامگری

لە ئەنەسەوە )خوا لێی ڕازی بێت( هاتووە، ، پێغەمبەری خودا ﷺ دەفەرموێت:

هەرکاتێک خودا خێر و چاکەی بەندەیەکی بوێت، سزاکەی لە دونیادا خێراتر دەکات، ئەگەر خراپەی بەرامبەر بەندەیەک بوێت، ئەو لەگەڵ گوناهەکانیدا بە تەنیا جێی دەهێڵێت، تا لە ڕۆژی قیامەتدا حسابی بۆ دەکرێت، سزای دەدات.

.

پێغەمبەرﷺ دەفەرموێت: (گەورەیی پاداشت پەیوەستە بە گەورەیی بەڵا و هەرکاتێک خودای مەزن تایفەیێکی خۆش بوێت، تووشی ئازار و ناخۆشیان دەکات ؛ ئینجا هەرکەسێک ڕازی و سوپاسگوزار بێت، ڕەزامەندی خودای بەدەستهێناوە. وە هەرکەسێک نارازی و ناسپاس و تووڕە بێت، تووڕەیی و ناڕەزایی خودای بۆ خۆی کڕیوە.

ترمذی [(۲۳۹۸)]

اللهم صل علی سیدنا محمد و علی آله و صحبه و سلم مادامت السماوات و الارض

.

مترجم: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

گەورەکانی ئەهلی سوننەت و جەماعەت ( 1)

ئیمامی مالیک، مالیکی کوڕی ئەنەسی کوڕی مالیک ڕەحمەتی خوای لێ بێت (١٧٩-٩٠) هیجری

ئیمام مالیک لە شوێنکەوتوانی(تابعین) سەرەتاییە. لە مەدینە لەدایک بووە و لەوێ کۆچی دوایی کردووە. کتێبی (الموطأ)ی ئیمام مالیک یەکێکە لە کتێبە گرنگەکانی فەرموودە، لای ئەهلی سوننەت و جەماعەت. ئیمام عەزەم و ئیمام مالیک لە سەردەمی ڕاپەڕینی محمد ناسراو بە نەفسی زەکییە (نەوەی ئیمام حەسەن موجتەبی)(رضی الله عنه) پشتیوانیان کرد. ئەمەش بووە هۆی ئەوەی کە مەنسوور دەوانیقی سەد قامچی لە ئیمام مالیک بدات و ئیمامی ئەعزەمیش بە بیانووی قبوڵنەکردنی کاری دادوەری زیندانی بکات.

وەرگێڕ: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

لە فارسییەوە وەرمگێڕاوە بۆ زمانی کوردی

حەزرەتی موعاویە لە ڕوانگەی پێغەمبەری خوداوه ﷺ (بەشی دووهەم)

بسمه سبحانه و تعالی و صل الله علی النبی محمد و آله

حەزرەتی موعاویە خوا لێی ڕازی بێت لە ڕوانگەی پێغەمبەری خوداوه ﷺ (بەشی دووهەم)

.

ئیبنُ کەثیر دەفەرموێت:ان معاویه یکتب الوحی لرسول الله -صلی الله علیه وسلم- مع غیره من کتاب الوحی  (1) ; موعاویە لەگەڵ زانایانی تر وەحی بۆ پێغەمبەر نووسیوە .

 (1 ) البدایه و النهایه / ج 8 / ص 122 

.

روی عن علی و جابر ابن عبدالله  (أن رسول الله -صل الله علیه وسلم- استشار جبرئیل (علیه السلام) فی استکتابة معاویة فقال: استکتبه, فإنه أمین) 2

 ( 2 ) البدایه والنهایه / ج 8 / ص 123.

.

فەرموودەیەکی لاواز هەیە که (پێغەمبەری خودا ﷺ، ڕاوێژی بە جبریل(علیه السلام)، سەبارەت بە نووسەر بونی موعاویە کردوه ئه ویش له جوابدا فەرموویەتی:با نووسەر بێت موعاویه جێی متمانەیە).    

.

لەو ماوەیەی کە موعاویە خوا لێی ڕازی بێت لە خزمەت پێغەمبەردا ﷺ بووە، پێغەمبەر ﷺ چەندین جار دوعای بۆ کردوە و ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ خۆشەویستی پێغەمبەر ﷺ بۆ موعاوییە خوا لێی ڕازی بێت

.

زۆربەی مێژوونووسان و زانایانی موحەددیس ئەو فەرموودە بەناوبانگەیان گێڕاوەتەوە کە تێیدا دوعای جۆراوجۆر بۆ موعاویە (خوا لێی ڕازی بێت) کراوە .

.

لێرەدا باس لەوە دەکەین کە هەموو مێژوونووسەکان لەسەری کۆکن :

(صاحب الاستیعاب) ئەم فەرموودەیە لە موعاوییە کوڕی ساڵحەوە دەگێڕێتەوە: سمعت رسول الله -صلی الله علیه وسلم- یقول: (اللهم علم معاویة الکتاب والحساب وقه العذاب) (3) وە لە هەندێک له فەرموودەکاندا، (وأدخله الجنة) یان فەرمووە.

[3] – الاستیعاب / ج 3.

.

هەروەها (ابو سهر ) ئەم فەرموودەیە لە (عمیره مزنی) دەگێڕێتەوە. هەروەها ئیمام ئەحمەد لە (مسند) و ترمذی لە (صحیح)ه کەیدا  و (ابن عساکر) لە (تاریخ دمشق) ئەم فەرموودەیە یان گێڕاوەتەوە.

.

قال مروان الطاهری: ثنا سعید بن عبدالعزیز، حدثنی ربیعه بن یزید ، سمعت عبدالرحمن بن ابی عمیره یقول: سمعت رسول الله -صل الله علیه وسلم- یقول لمعاویه: (اللهم اجعله هادیاً مهدیاً واهده واهد به)( 4)

  4  تاریخ الاسلام / شمس الدین ذهبی / ج 2 / ص 325

(مروان الطاهری) فەرموویەتی: ، (ثنا سعید بن عبدالعزیز) کوتی (ربیعه بن یزید ) بومی باس کردوه که، گوێم لە عبدالرحمن بن ابی عمیره بوو دەیگوت: گوێم لە پێغەمبەری خودا بوو - صل الله علیه وسلم - بۆ موعاویە فەرموویەتی: 

ئەی خوای گەورە  بیکه به ڕێبەر و ڕێنوینی کراو و هیدایەتی بده و بیکه به ڕێ پێشاندەری خەڵک

.

عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

له فارسیه وه وەرمگێراوه

حەزرەتی موعاویە خوا لێی ڕازی بێت لە ڕوانگەی پێغەمبەری خوداوه ﷺ (بەشی یەکەم)

بسمه سبحانه و تعالی و صل الله علی النبی محمد و آله

حەزرەتی موعاویە خوا لێی ڕازی بێت لە ڕوانگەی پێغەمبەری خوداوه ﷺ (بەشی یەکەم)

.

ئاگام لێبوو هندێک له دوستانی گروپ لەسەر حەق بوون یان ناحەق بوونی حەزرەتی موعاویه (خوا لێی ڕازی بێت) شەڕیان بوو و جنێویان پێک دەدا منیش بڕیارم دا ئەم بابەته  پێشکەش به دوستانی بەریز و ئازیزم بکەم.

. 

داوا له دوستان و بەرێزانی (گەنج) دەکەم لەسەر ئەم بابەتە موجادەله و مشتوومڕ نەکەن زورێک له دوستانی بەڕێز باسی حەزرەتی موعاویەیان له سەرچاوەی باوەڕپێکراو نەبیستوه یان نەیانخوێندۆتەوە.

.

 من وەک مسولمانێک لەسەر عەقیدەی چوار ئیمامی ئەهلی سوننه و جەماعه و ئەوانەی پاش ئەوان هاتوون و زانستی ئەم ئیمامانەیان پەرە پیداوه ئەم بابەتانه دەنووسم و بلاو دەکەمەوە

.

 دیسان داواکارم له دۆستانی (گەنج) موجادەلە مەکەن هەرکەس بێ ئهدەبی بکات بلوکی دەکەم. لەوانەیە ئەم باسه 20 لاپەرە یان زیاتر بێت.

.

الحمدلله ئەو هەمو مامۆستا بەڕێزه له گروپهکەمان دا هەیە ئەگەر هەلەم کرد پێم را بگهیەنن مەمنوونیان دەبم

 .

پێشدا بەیەک فەرمووده دەست پێ دەکەین

بەڵگەی بەهەشتی بوونی (امیرالمومنین) موعاویە(خوا لێی ڕازی بێت)  لە زمانی مبارەکی پێغەمبەری ئیسلام ﷺ که فەرموویەتی:

یەکەم سوپای ئیسلام کە شەڕی دەریایی دەستپێکرد؛ بەهەشت لەسەر خۆی واجب دەکات؛ (صحیح بخاری).

.

وە یەکەم کەسایەتی لە ئیسلامدا حەزرەتی موعاویە بوو کە دەست پێشخەری کرد و بە پێی پێش بینی رسول الله ﷺ ؛ شەڕی دەریایی دەستپێکرد.

.

لەم بارەیه دا فەرمووده زورن خۆڕاگر بن

حەزرەتی موعاویە (خوا لێی ڕازی بێت) دوای ڕاگەیاندنی ئیسلامەکەی لە ڕۆژی فەتح کردنی مەککەدا ، بوو بە یەکێک لە دۆستانی نزیک و هاودەمی پێغەمبەر ﷺ تا ئەو ڕادەیەی کە (یەکێک لە نووسەرانی وەحیی ئیلاهی بوو) ، ئەمەش گەورەترین شەرەف و کەرامەتە، که بەهۆیەوە کاتێکی زۆری لە کۆمەڵگەی پێغەمبەری خودادا ﷺ بەسەر دەبات.

.

دەگێرنەوە کە ئەبوسوفیان(خوا لێی ڕازی بێت) دوای ئەوەی مسوڵمان بوو، بەهۆی سۆز و خۆشەویستی بۆ پێغەمبەر ﷺ  ڕۆژێک لەبەردەم پێغەمبەری خودا ﷺ دەرکەوت و وتی: ئەی پێغەمبەری خودا ﷺ پێش ئەوەی موسڵمان بم، لەشکرم لەدژی موسڵمانان ئامادە دەکرد و لەگەڵ موسڵمانان شەڕەم دەکرد و شمشێرم لەدژی تۆ دەکێشا

.

ئێستا فەرمانم پێ بکە تاکو  قەرەبووی ڕابردوو بکەمەوە. پێغەمبەری خودا ﷺ وەڵامی دایەوە: بەڵێ؛ پاشان ئەبو سوفیان(خوا لێی ڕازی بێت)  وتی: ئەی پێغەمبەری خودا ﷺ موعاوییە قبوڵ بکە.. کە خزمەتت بکات و لە کاری نووسینی نامەدا بەکاری بهێنه.

 .

پێغەمبەری خودا - ﷺ - دیسان فەرمووی: بەڵێ؛ دوای ئەوە ئەبو سوفیان بەهۆی ئەو حەزە بەهێزە و خۆشەویستی و گرنگیدان به پێغەمبەری خودا - ﷺ - وتی: ئەی پێغەمبەری خودا - ﷺ - من دەمەوێت لەگەڵ کچە بچووکەکەشم هاوسەرگیری بکەیت

.

 پێغەمبەری خوا - ﷺ - وەڵامێکی نەرێنی بۆ داواکاری سێیەم دایەوە. چونکە لەو کاتەدا لەگەڵ کچەکەی تری ئەبو سوفیان بەناوی (ئوم حەبیبە) هاوسەرگیری کردبوو فەرمووی: دروست نییە بۆ من، لەگەڵ دوو خوشک لە یەک کاتدا لە هاوسەرگیریدا بم.

.

دوای ئەوە موعاویە- خودا لێی ڕازی بێت-بەردەوام لە خزمەت پێغەمبەری خودادا بووﷺ و دوای (زەیدی کوری ثابت) لە نزیکترین نووسەران لە پێغەمبەری خودا ﷺ دادەنرا -  

.

لەم حاڵەتەدا هیچ ناکۆکییەک نییە کە موعاوییە - خوا لێی ڕازی بێت - یەکێک بووە لە نووسەرانی وەحی و هەموو مێژوو نووسەکان ئەمەیان گێڕاوەتەوە

مترجم: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

له فارسیەوه وەرمگێراوه. 

پێغەمبەری خودا و جبرئیلی ئەمین

ڕۆژێک پێغەمبەری خودا ﷺ لەگەڵ هاوەڵەکانی دانیشتبوو، که حەزرەتی جبرئیل (علیَه‌اَلصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ) هاتە خوارەوە و بەشێوەیەکی زۆر سەیر و سەمەره چاوی له پێغەمبەری خودا ﷺ دەکرد.

لەناکاو پێغەمبەر ﷺ پرسیاری کرد.

ئەی(جبرئیل)ی ئەمین بۆ وا سەیری من دەکەیت؟

حەزرەتی جبرئیل (علیَه‌اَلصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ) فەرمووی: ئەی پێغەمبەری خودا ﷺ خودای گەورە ئەوەندە هێز و دەسەڵاتی پێبەخشیووم کە ئەگەر بیەوێت ئاوی هەموو دەریاکانی دونیا دڵۆپ دڵۆپ بژمێرم. دەتوانم (ئەو کاره بکەم)

ئەگەر بیەوێت هەموو درەختەکانی دونیا گەڵا بە گەڵا بژمێرم، دەتوانم(ئەو کاره بکەم)

بەڵام ئەگەر کەسێک لە ئوممەتی تو (صلوات)ت بۆ بنێرێت، من ناتوانم پاداشتەکەی حیساب بکەم.

صحیح البــخاری

مترجم: عبدالرئوف اشنویی محمودزاده

الصَّلاَةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حبیبَ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا خَیْرَ خَلْقِ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَلِىَّ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ عَرْشِ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا اَمینَ وَحْىِ اللّٰهِﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَنْ زَیَّنَهُ اللّٰهُﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَنْ شَرَّفَهُ اللّٰهُﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مَنْ کَرَّمَهُ اللّٰهُﷺ

الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَیْکَ یَا سَیِّدَ اْلاَوَّلینَ وَاْلاٰخِرینَﷺ